ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ

Σπύρος Λούης, Κώστας Τσικλητήρας, διάδοχος Κωνσταντίνος, Χρήστος Παπανικολάου, Άννα Βερούλη, Σοφία Σακοράφα, Βούλα Πατουλίδου, Πύρρος Δήμας, Κώστας Κεντέρης σε ατομικό επίπεδο, η ομάδα μπάσκετ της ΑΕΚ, η ομάδα ποδοσφαίρου του Παναθηναϊκού, η Εθνική ομάδα μπάσκετ και η Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου σε συλλογικό επίπεδο, είναι τα ονόματα εκείνα, τα οποία πρόσφεραν στους Έλληνες αξέχαστες στιγμές συγκίνησης και υπερηφάνειας. Αλήθεια, ποιος ξεχνά το παγκόσμιο ρεκόρ προσέλευσης για αγώνα μπάσκετ το 1968, σε γήπεδο από τσιμέντο, τον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης σε ένα ημι-ξερό γήπεδο της λεωφόρου Αλεξάνδρας (ο τελικός του Wembley, πάντως, διεξήχθη επάνω σε υποδειγματικό γρασίδι), το “Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο” της Πατουλίδου, τις “κονταρομαχίες” της Βερούλη με τη Σακοράφα, τα απανωτά ολυμπιακά μετάλλια του Πύρρου Δήμα, τον πολλά υποσχόμενο Κεντέρη, με τη γεμάτη απογοήτευση εξέλιξη και, βέβαια, το Euro του 2004, όταν κάηκε σύσσωμη η χώρα από τον ενθουσιασμό. Αυτές τις στιγμές ξαναφέρνει στη μνήμη το παρόν αφιέρωμα. Η έκφραση της χαράς ζωγραφισμένη στα πρόσωπα, μας θυμίζει πως η ζωή έχει ανατροπές και πως θα καταφέρουμε, ως λαός, να απαλλαγούμε από τον βραχνά των τελευταίων ετών και να βιώσουμε εκ νέου τέτοια συναισθήματα ανάτασης. Το μπορούμε και το δικαιούμαστε! 

1896. Σπύρος Λούης: Η αρχή.

Δεκατρείς δρομείς από την Ελλάδα και τέσσερις αθλητές από άλλα έθνη έλαβαν μέρος στο Μαραθώνιο δρόμο των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων της νεότερης εποχής (Αθήνα, 1896). Ο Γάλλος Albin Lermusiaux που είχε πάρει και χάλκινο στα 1500 μέτρα μπήκε νωρίς μπροστά και προηγείτο. Στο Πικέρμι ο Λούης σταμάτησε σε ένα καφενείο και ζήτησε να πιει ένα ποτήρι κρασί, λέγοντας ότι θα τους φτάσει και θα τους προσπεράσει όλους πριν από το τέλος. Μετά το 32ο χιλιόμετρο, ο  Lermusiaux κατέρρευσε από την εξάντληση. Το προβάδισμα ανέλαβε τώρα ο Αυστραλός Teddy Flack, που πρωτύτερα είχε κερδίσει μετάλλιο στα 800 και 1500 μέτρα. Ο Λούης άρχισε να μειώνει την απόσταση, μέχρι που και ο Αυστραλός, που δεν ήταν συνηθισμένος στις μεγάλες αποστάσεις, κατέρρευσε μερικά χιλιόμετρα αργότερα, αφήνοντας το τελικό προβάδισμα στον Λούη. Εν τω μεταξύ, στο στάδιο, η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη, ειδικά όταν ένας αγγελιοφόρος με το ποδήλατο είχε σπεύσει να μεταφέρει την είδηση ότι ο Αυστραλός προηγείτο. Ξαφνικά έφτασε και δεύτερος αγγελιοφόρος, που τον είχε στείλει κάποιος αστυνόμος μόλις ο Λούης μπήκε μπροστά, και ανήγγειλε ότι ένας Έλληνας ήταν πρώτος στον αγώνα δρόμου. Οι χιλιάδες θεατές άρχισαν να πανηγυρίζουν και να τον παροτρύνουν φωνάζοντας « Έλλην, Έλλην ! » Ο Λούης εισήλθε στο στάδιο, όπου τον υποδέχτηκε ο λαός μαζί με δυο πρίγκιπες, τον διάδοχο του θρόνου Κωνσταντίνο και τον δευτερότοκο πρίγκιπα Γεώργιο και τον κέρναγαν κρασί, γάλα, μπύρα, αυγά πασχαλινά, πορτοκαλάδα και άλλα δώρα. Πολλοί του έταζαν από κοσμήματα ως τζάμπα ξύρισμα στο κουρείο για πάντα. Δεν ξέρουμε αν τελικά τα πήρε όλα αυτά τα δώρα. Ο βασιλέας Γεώργιος Α ρώτησε τον Λούη τι δώρο θα ήθελε να του προσφέρει, και εκείνος του απάντησε : « Ένα γαϊδουράκι να με βοηθάει να κουβαλάω το νερό. » Ο Λούης έτρεξε τον μαραθώνιο σε χρόνο 2 ώρες, 58 λεπτά και 50 δεύτερα. Μετά τους Ολυμπιακούς γύρισε στο χωριό του και δεν πήρε μέρος σε κανέναν άλλο αγώνα δρόμου. Έζησε μια ζωή ήρεμη, εργαζόμενος ως αγρότης, και αργότερα ως τοπικός αστυνομικός.

Κώστας Τσικλητήρας. Ο δοξασμένος αθλητής με το άδοξο τέλος.

Στις 20 Ιουλίου 1908, ο Κώστας Τσικλητήρας αγωνίστηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου στο αγαπημένο του αγώνισμα το οποίο ήταν το μήκος άνευ φοράς και κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο υποσχώμενος ότι θα γίνει πρώτος ολυμπιονίκης. Στις 23 Ιουλίου, κατέκτησε για δεύτερη φορά το ασημένιο μετάλλιο στην ίδια διοργάνωση στο ύψος άνευ φοράς. Τα άλματά του ήταν 3,28 μ. και 1,55 μ. αντίστοιχα. Ο Τσικλητήρας επανέλαβε το κατόρθωμα του Λονδίνου τέσσερα χρόνια αργότερα. Στους  Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης, το 1912, κέρδισε χρυσό μετάλλιο στο μήκος άνευ φοράς με 3.37 μ. (παγκόσμιο ρεκόρ του ιδίου με 3.47 μ. από νωρίτερα) και χάλκινο στο ύψος άνευ φοράς με 1.55 μ., αφού χρειάστηκε να δώσει σκληρή μάχη και στα δύο αγωνίσματα με τους αδελφούς Άνταμς από τις ΗΠΑ. Ο Τσικλητήρας επέστρεψε τροπαιούχος στην Αθήνα, όπου του επιφυλάχθηκε αποθεωτική υποδοχή, ενώ διθυραμβικά ήταν και τα σχόλια του Τύπου. Δύο μήνες μετά τον θρίαμβο της Στοκχόλμης ξεσπά ο Α΄Βαλκανικός πόλεμος (Οκτώβριος 1912) και ο Τσικλητήρας στρατεύεται. Του προτείνουν να παραμείνει στο Φρουραρχείο Αθηνών, αλλά αυτός αρνείται. Θέλει να πάει στο μέτωπο για να μην κατηγορηθεί για ευνοϊκή μεταχείριση. Εκεί στην πρώτη γραμμή προσβλήθηκε από μηνιγγίτιδα και άφησε την τελευταία του πνοή στις 10 Φεβρουαρίου 1913. Ήταν μόλις 25 ετών.

 

8 Σεπτεμβρίου 1960.

Ο διάδοχος Κωνσταντίνος στέφεται χρυσός ολυμπιονίκης στην ιστιοπλοΐα.

Πέμπτη, 8 Σεπτεμβρίου 1960, και στην Ελλάδα δεν υπήρχε τηλεόραση. Δεν υπήρχε φυσικά και ίντερνετ. Και το ραδιόφωνο που ήταν κρατικό μετέδιδε σπάνια αθλητικά γεγονότα. Περιοριζόταν στο ποδόσφαιρο. Κι όμως εκείνη τη μέρα το κρατικό ραδιόφωνο διέκοψε το πρόγραμμά του για να ανακοινώσει σ′ όλη τη χώρα τη μεγάλη είδηση: Ο διάδοχος Κωνσταντίνος, σημαιοφόρος της Ελληνικής αποστολής, με το σκάφος του «Νηρεύς» κέρδιζε το Χρυσό Μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ρώμης στα σκάφη τύπου «Ντράγκον». Ο Κωνσταντίνος ως πηδαλιούχος του σκάφους με πλήρωμα τους Οδυσσέα Εσκιτζόγλου και Γιώργο Ζαϊμη, χάρισαν στην Ελλάδα το πρώτο της Χρυσό Ολυμπιακό Μετάλλιο, από το 1912 (όπου η Ελλάς κατέκτησε στην Στοκχόλμη δύο μετάλλια με τον Κώστα Τσικλητήρα) κερδίζοντας στην κατηγορία Ντράγκον της ιστιοπλοΐας, στον Κόλπο της Νάπολης στην Ιταλία. Δύο κούρσες πριν το τέλος, η Ελλάδα είχε εξασφαλίσει ένα από τα τρία μετάλλια και όλη η προσπάθεια στράφηκε στο χρυσό. Η νέα τακτική να μένουν κοντά στο σκάφος της Αργεντινής απέδωσε καρπούς και το χρυσό μετάλλιο ταξίδεψε για την Ελλάδα. Η νίκη του διαδόχου Κωνσταντίνου χαιρετίστηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό από τους Έλληνες, οι οποίοι επιφύλαξαν στον ίδιο και το πλήρωμά του υποδοχή ηρώων κατά την επιστροφή τους στην Ελλάδα. Χιλιάδες κόσμου είχαν κατακλήσει τους δρόμους που οδηγούσαν από το αεροδρόμιο του Ελληνικού μέχρι και το κέντρο της Αθήνα.

 

 

4 Απριλίου 1968

Η ομάδα μπάσκετ της ΑΕΚ κατακτά το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης.

Το βράδυ της 4ης Απριλίου του 1968 για πρώτη φορά ελληνική ομάδα κατακτούσε ευρωπαϊκό τίτλο γράφοντας χρυσή σελίδα στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Η ΑΕΚ κατάφερε να νικήσει τη Σλάβια Πράγας της Τσεχοσλοβακίας με 89-82, στην Αθήνα, στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο όπου είχαν προσέλθει πάνω από 60.000 θεατές, αριθμός ρεκόρ για τα παγκόσμια αθλητικά δεδομένα, για να παρακολουθήσουν τον τελικό αγώνα μπάσκετ του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης.

Για την AEK αγωνίστηκαν στον τελικό οι: Γιώργος Aμερικάνος (αρχηγός της ομάδας), Γιώργος Tρόντζος, Χρήστος Zούπας, Στέλιος Bασιλειάδης, Αίαντας Λαρεντζάκης, Αντώνης Xρηστέας, Απόστολος Tσάβας, Πέτρος Πετράκης, Παναγιώτης Οικονόμου.  

Η ανεπανάληπτη ραδιοφωνική περιγραφή του Βασίλη Γεωργίου

 

 

 

24 Οκτωβρίου 1970

Το παγκόσμιο ρεκόρ του Χρήστου Παπανικολάου στο άλμα επί κοντώ.

Το Σάββατο, 24 Οκτωβρίου 1970, ήταν η μεγάλη μέρα για τον Παπανικολάου και τον ελληνικό αθλητισμό. Ο ΣΕΓΑΣ διοργάνωσε στο παλιό στάδιο (τότε) «Καραϊσκάκη», ένα μίτινγκ, μεταξύ των μεικτών ομάδων Αθήνας-Βελιγραδίου. Περίπου 10.000 φίλαθλοι συγκεντρώθηκαν για να παρακολουθήσουν, ουσιαστικά, την προσπάθεια του Παπανικολάου να πετύχει παγκόσμιο ρεκόρ.  Ο Χρήστος Παπανικολάου ξεκίνησε από τα 5 μέτρα, που πέρασε με μεγάλη ευκολία, όπως και τα 5,20 μέτρα. Τότε, ζήτησε να μπει ο πήχης στα 5,47 μέτρα.
Με αποφασιστικότητα και άψογη τεχνική, ο Παπανικολάου περνά το ύψος και μόλις συνειδητοποιεί τι έχει πετύχει ξεσπά σε πανηγυρισμούς, όπως βέβαια και όλοι οι φίλαθλοι! Πολλοί, δεν συγκρατιούνται και μπαίνουν μέσα στον αγωνιστικό χώρο για να τον αγκαλιάσουν. Ένας αφέτης πυροβολεί από τη χαρά του στον αέρα! Σε λίγο, η ένδειξη του φωτεινού πίνακα αλλάζει: Το 5,47 μετατρέπεται σε 5,49 (δίπλα στο 78, το νούμερο της φανέλας του Παπανικολάου). Τι είχε συμβεί; Οι κριτές μέτρησαν πάλι το ύψος, όπως όφειλαν και βρήκαν ότι ήταν 5,49 μέτρα.

Νέοι, εντονότεροι πανηγυρισμοί για το παγκόσμιο ρεκόρ στο στάδιο! Λογικό είναι, μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ο Παπανικολάου να μην μπορέσει να υπερβεί τα 5,54 μέτρα, στα οποία τοποθέτησε τον πήχη λίγο αργότερα. Το ρεκόρ αυτό, καταρρίφθηκε από τον Σουηδό Ίσακσον στις 8 Απριλίου 1972 (μετά από 1,5 χρόνο περίπου δηλαδή), με άλμα 5,51 μέτρα. Στη χώρα μας, καταρρίφθηκε μετά από 22 χρόνια (!) το 1992, από τον Χρήστο Παλλάκη, που ξεπέρασε τα 5,52 μέτρα.

 

2 Ιουνίου 1971. Το έπος του Wembley.

Το ταξίδι του Παναθηναϊκού άρχισε στις 16 Σεπτεμβρίου 1970 κόντρα στους πρωταθλητές Λουξεμβούργου της Ζενές Ες. Οι «πράσινοι» τους απέκλεισαν με δυο νίκες και προχώρησαν, βρίσκοντας απέναντί τους την ισχυρή Σλόβαν Μπρατισλάβας. Τον Οκτώβριο του 1970 φάνηκε σε όλη την Ευρώπη, για πρώτη φορά, η δύναμη της «Λεωφόρου» αφού η εύκολη επικράτηση στο πρώτο ματς έφερε την πρόκριση παρά την ήττα στην Τσεχοσλοβακία. Η συνέχεια βέβαια, ήταν ακόμα δυσκολότερη αφού βρέθηκε στο διάβα της αρμάδας του Πούσκας η πρωταθλήτρια Αγγλίας, Έβερτον. Αλησμόνητο γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη στο «Γκούντισον Παρκ», αφού όταν ο «ψηλός» άνοιξε το σκορ για λογαριασμό του Παναθηναϊκού, φορούσε το νούμερο 9, ήταν 9 λεπτά πριν λήξει το ματς, ήταν 21:00 ακριβώς και πετύχαινε το ένατο γκολ του στη διοργάνωση στις 9 Μαρτίου! Ο επαναληπτικός αγώνας στην Αθήνα έληξε ισόπαλος 0-0 και ο Παναθηναϊκός προκρίθηκε χάρη στο εκτός έδρας γκολ. Τελευταίο εμπόδιο, ήταν αυτό του, επίσης, ισχυρού Ερυθρού Αστέρα. Αξέχαστη θα μείνει σε όλους η τεράστια… εκστρατεία που έκαναν οι Έλληνες φίλαθλοι στο Βελιγράδι. Σύμφωνα με εφημερίδες της εποχής περισσότερα από 2.500 αυτοκίνητα πέρασαν τα σύνορα και πάνω από 30.000 Έλληνες βρέθηκαν στις εξέδρες. Το 4-1 υπέρ του Ερυθρού Αστέρα ήταν απόρροια της χειρότερης εμφάνισης της ομάδας, αλλά και των αποφάσεων του Νιεμάγιερ, του αυστριακού ρέφερι που φαινόταν ότι δεν ήθελε στον τελικό τον Παναθηναϊκό. Η μεγάλη ανατροπή έλαβε χώρα στον επαναληπτικό αγώνα της Αθήνας (3-0), στέλνοντας τον  Παναθηναϊκό στον τελικό και την Ελλάδα σε πελάγη ευτυχίας. Στον τελικό της 2ας Ιουνίου, περισσότεροι από 40.000 Έλληνες είχαν βάψει πράσινο το μισό «Γουέμπλεϊ».  Ο Άγιαξ άνοιξε το σκορ μόλις στο 5’ με τον Φαν Ντάικ, αλλά ο Παναθηναϊκός ούτε διασύρθηκε, ούτε απογοητεύτηκε, ούτε φοβήθηκε. Προσπάθησε, πάλεψε, αντιμετώπισε σαν ίσος τον αντίπαλο και δημιούργησε κάποιες ευκαιρίες που τον έκαναν να πιστεύει ως και στην ανατροπή. Το αυτογκόλ του Καψή στο 85’ τελείωσε μια για πάντα το όνειρο.

 

Γουέμπλει 1971

Σεπτέμβριος 1982.

Άννα Βερούλη και Σοφία Σακοράφα: Κονταρομαχίες και παγκόσμιο   ρεκόρ.

 

Οι μονομαχίες της Άννας Βερούλη με την Σοφία Σακοράφα στον ακοντισμό έμειναν στην ιστορία στη δεκαετία του ’80. Ήταν δύο τελείως διαφορετικές σε εμφάνιση και στιλ που είχαν η καθεμία τους θαυμαστές τους. Αναζωογόνησαν το ενδιαφέρον του κοινού για τον κλασσικό αθλητισμό. Η Βερούλη ήταν αθλήτρια των αγώνων, η Σακοράφα των ρεκόρ. Η Αννα Βερούλη στις αρχές Σεπτεμβρίου του 1982 στο Ολυμπιακό Στάδιο κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στον ακοντισμό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. ΄Ηταν η πρώτη Ελληνίδα που έφθανε τόσο ψηλά. Η επιτυχία πανηγυρίστηκε δεόντος, η Σακοράφα ήταν 3η, αλλά λίγες μέρες αργότερα σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ στα Χανιά.  «Πήγα χάλια στο Ευρωπαϊκό και απογοητεύτηκα», θυμάται η Σακοράφα. «Κατέκτησα βέβαια το χάλκινο μετάλλιο, αλλά ήμουν σε εξαιρετική κατάσταση και περίμενα πολύ περισσότερα. Ταξίδεψα στα Χανιά με κεφάλι κατεβασμένο, αλλά φαίνεται ότι ο οργανισμός μου αντέδρασε. Το πείσμα έφερε το ρεκόρ. Μάλλον με βοήθησε και η χαλαρότητα».

Η παρουσία της δημοφιλέστατης Σοφίας μάζεψε 5.000 κόσμο στο Εθνικό Στάδιο των Χανίων. Δεν ήταν τα «Βενιζέλεια», όπως λανθασμένα πέρασε στην ιστορία, αλλά το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, που έγινε με καθυστέρηση λόγω της διεξαγωγής του Πανευρωπαϊκού στην Αθήνα. Η εξαγγελία των διοργανωτών για αγώνα – ρεβάνς με τη Βερούλη έπεσε στο κενό, αφού η εκστασιασμένη πρωταθλήτρια Ευρώπης προτίμησε ένα ταξίδι αποθεραπείας στην Αμερική. Η Σακοράφα είχε μοναδικό αντίπαλο τη μεζούρα. Και τον απογοητευμένο εαυτό της. «Η πρώτη μου βολή δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο, ούτε η δεύτερη ούτε η τρίτη. Στην τέταρτη, όμως, ήρθε το ρεκόρ. Τρελάθηκα! Προσπάθησα να συγκρατήσω τα συναισθήματά μου, αλλά ήταν αδύνατο. Μόλις κατάλαβε ο κόσμος τι συνέβη, σηκώθηκε το στάδιο στον αέρα. Δύσκολα περιγράφονται τέτοιες στιγμές».

Η βολή του ονείρου μετρήθηκε στα 74,20 μ., σχεδόν δύο μέτρα πιο πέρα από το ρεκόρ της Φινλανδέζας Τίνα Λίλακ (72,40 μ., από τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς). Εγκλωβισμένη στον πατροπαράδοτο ύπνο της, η ΕΡΤ κατόρθωσε να χάσει το ρεκόρ. Τα βίντεο της κρατικής τηλεόρασης κατέγραψαν μόνο τη στιγμή της προσγείωσης του ακοντίου στην απέναντι άκρη του Σταδίου «Ελενα Βενιζέλου», πέρα από τις γραμμές. Το φιλμάκι που κυκλοφορεί σήμερα στο YouTube είναι προϊόν μοντάζ, αλλά απαθανατίζει ανάγλυφα τον ενθουσιασμό των κριτών, οι οποίοι πανηγύρισαν με θριαμβευτικά νοήματα προς το πλήθος: «Ρεκόρ! Φωνάξτε!».

Αθήνα 09.09.1982. Το χρυσό μετάλλιο της Βερούλη στους Πανευρωπαϊκούς Αγώνες Στίβου.

Χανιά 26.09.1982. Το παγκόσμιο ρεκόρ της Σοφίας Σακοράφα

 

14 Ιουνίου 1987. Το πρώτο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα για την Εθνική ομάδα μπάσκετ.

Ήταν 14 Ιουνίου του 1987 όταν η παρέα του Γκάλη, του Γιαννάκη, του Φασούλα, του Χριστοδούλου, του Καμπούρη, του Φιλίππου, του Ανδρίτσου, του Ιωάννου, του Σταυρόπουλου, του Λινάρδου, του Ρομανίδη και του Καρατζά με τον Κώστα Πολίτη στο τιμόνι όρθωνε το ανάστημά της στην πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση και νικώντας τη στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας με 103-101 κατακτούσε την κορυφή της Ευρώπης. Η τεράστια αυτή επιτυχία έδωσε μεγάλη ώθηση στο άθλημα και οι επιτυχίες που ακολούθησαν αποτελούν τρανή απόδειξη γι’αυτό. Η πορεία προς την τελική επικράτηση: 3/6/1987 Ελλάδα – Ρουμανία 109-77, 4/6/1987 Ελλάδα – Γιουγκοσλαβία 84-78, 5/6/1987 Ελλάδα – Ισπανία 89-106, 6/6/1987 Ελλάδα – ΕΣΣΔ 66-69, 7/6/1987 Ελλάδα – Γαλλία 82-69, 10/6/1987 Ελλάδα – Ιταλία 90-78 (προημιτελικός), 12/6/1987 Ελλάδα – Γιουγκοσλαβία 81-77 (ημιτελικός), 14/6/1987 Ελλάδα – ΕΣΣΔ 103-101 (τελικός), έπειτα από έναν αγώνα για ατσάλινα νεύρα.  Η Σοβιετική Ένωση προηγείται με 89-87 της ελληνικής ομάδας, που έχει τη μπάλα στην κατοχή της. Ο Νίκος Γκάλης διεισδύει και αφού «μαζεύει» την άμυνα των Σοβιετικών πάνω του πασάρει στον Λιβέρη Ανδρίτσο που κερδίζει το φάουλ 36’’ πριν το τέλος και πηγαίνει στις βολές. Εκεί αποδεικνύεται τέρας ψυχραιμίας και ισοφαρίζει σε 89-89, στέλνοντας τον αγώνα στην παράταση, αφού οι δύο ομάδες δεν αξιοποίησαν τις τελευταίες τους επιθέσεις. Με το σκορ στο 101-101 στην παράταση, η μπάλα βρίσκεται σε ελληνικά χέρια. Ο Μέμος Ιωάννου αναλαμβάνει την ευθύνη, ωστόσο το σουτ του είναι άστοχο. Ο Αργύρης Καμπούρης πετάγεται και κερδίζει το επιθετικό ριμπάουντ και ταυτόχρονα το φάουλ, πηγαίνοντας στις βολές 4’’ πριν το τέλος. Ακολουθεί η περιγραφή του Φίλιππου Συρίγου: «Τίποτα, τίποτα δεν μας σταματά. Πραγματικά είμαστε τόσο κοντά. Η πρόκριση στα χέρια αυτού του τίμιου γίγαντα… 102-101… και μόνο τέσσερα δευτερόλεπτα. 103-101. Βάλτερς, στον Γιοβάισα, θέλει προσοχή… η μπάλα έξω, είναι το τέλος. Η ελληνική ομάδα είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης…». Μια ιστορία γεμάτη επιτυχίες και μεγάλες στιγμές έχει μόλις ξεκινήσει.Ο πολυτιμότερος παίκτης του τουρνουά δε θα μπορούσε είναι άλλος από το Νίκο Γκάλη.

Ελλάδα – ΕΣΣΔ 103-101. Τα τελευταία 2:42 λεπτά του τελικού    

 

 5 Αυγούστου 1992. Βούλα Πατουλίδου: “Για την Ελλάδα, ρε γαμώτο!”

Η Βούλα Πατουλίδου, 27 χρόνων τότε, ταξίδεψε στη Βαρκελώνη, για τη δεύτερη Ολυμπιακή της συμμετοχή, με ατομική επίδοση 12.96 (1991) στα 100μ εμπόδια και 13.14 ατομικό ρεκόρ εκείνης της χρονιάς. Με 13.05 στις 5 Αυγούστου, μπήκε και στα ημιτελικά, δημιουργεί νέο πανελλήνιο ρεκόρ με 12.88(3η θέση) και προκρίνεται στον μεγάλο τελικό. Έτσι, έγινε η πρώτη Ελληνίδα στην ιστορία που κατάφερε να περάσει σε τελικό Ολυμπιακών Αγώνων. Δύο ώρες αργότερα, Η Βούλα Πατουλίδου, με απίστευτο πείσμα και θάρρος πραγματοποιεί μια απίστευτη κούρσα, ψάχνει για το θαύμα, που ισοδυναμεί με ένα μετάλλιο και καταφέρνει το όνειρο. Η Ντίβερς που προηγείται, σκοντάφτει στο τελευταίο εμπόδιο, σωριάζεται στο έδαφος και η Πατουλίδου χρίζεται χρυσή Ολυμπιονίκης με νέο πανελλήνιο ρεκόρ, το ασύλληπτο 12.64. Αυτό ήταν το πρώτο χρυσό μετάλλιο της Ελλάδος στον στίβο από το 1912, όταν ο Τσικλητήρας πήρε τη πρώτη θέση στη Στοκχόλμη στο μήκος άνευ φοράς. Στη μνήμη όλων έμειναν οι δηλώσεις που έκανε αμέσως μετά το τέλος της κούρσας της και η φράση για την «Ελλάδα ρε γαμώτο».»Έχω τρελαθεί. Δεν μπορώ να το συνειδητοποιήσω. Απλά μπήκα στον τελικό και το που σκέφτηκα ήταν ότι «Για την Ελλάδα θα τρέξω και για κανέναν άλλο». Όλα για την Ελλάδα, αξίζει να κάνει κάποιος τα πάντα για αυτήν. Πέτυχα αυτό που κανείς δεν πίστευε, πλην δύο – τριών ανθρώπων. Έλεγα στον εαυτό μου πριν τον τελικό ότι μπορώ να πάρω το χάλκινο μετάλλιο και τελικά πάλεψα και πήρα το χρυσό. Όταν ήρθα στη Βαρκελώνη, βρήκα τους Έλληνες αθλητές με πεσμένο ηθικό, ίσως από την ατυχία του Παπακώστα. Κανείς δεν μου έδωσε σημασία και αυτό με πείσμωσε τρομερά. Νομίζω ότι έκανα τη κούρσα της ζωής μου. Στις προπονήσεις έτρεχα συχνά κοντά στο 12.70 αλλά στους αγώνες δεν μου έβγαινε η επίδοση. Ήρθε την κατάλληλη στιγμή. Τώρα τι να πω, έχω τρελαθεί».

Η κούρσα της Βαρκελώνης.

1992, 1996, 2000. Πύρρος Δήμας: Ο αθλητής με τα τρία χρυσά ολυμπιακά μετάλλια.

Ο πλέον επιτυχημένος αθλητής στην ολυμπιακή ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Έχει αναδειχθεί τρεις φορές χρυσός Ολυμπιονίκης, στην Βαρκελώνη το 1992 στην κατηγορία των 82,5 κιλών, στην Ατλάντα το 1996 στην κατηγορία των 83 κιλών και στο Σίδνεϊ το 2000 στην κατηγορία των 85 κιλών, ενώ στους ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 2004 κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο. Στην κατοχή του έχει ακόμη τρεις παγκόσμιους τίτλους (1993, 1995 και 1998) Έχει μείνει στην ιστορία με δύο παγκόσμια ρεκόρ τα οποία θα ζουν αιώνια, καθώς τα έχει πετύχει στη κατηγορία των 83 κιλών., η οποία δεν υπάρχει πια, στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα. Σήκωσε τότε 180κ. στο αρασέ και 392,5κ. στο σύνολο. Είναι κάτοχος του παγκοσμίου ρεκόρ στην κίνηση του αρασέ στην κατηγορία των 85 κιλών, με 180 κιλά επίδοση την οποία πέτυχε το 1999 στο Παγκόσμιο πρωτάθλημα της Αθήνας, ενώ οι ατομικές του επιδόσεις στο ζετέ είναι 210 κιλά (1998) και στο σύνολο 387,5 κιλά (1998 και 1999). Το 1992 κατέκτησε την τρίτη θέση στο πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα και πήρε το εισιτήριο για τη συμμετοχή του στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης. Το 1993, στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα πήρε την τρίτη θέση στα 83 κιλά και τον ίδιο χρόνο, στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στη Μελβούρνη κέρδισε την πρώτη θέση στην ίδια κατηγορία. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα άρσης βαρών στη Βαρσοβία, τον Μάιο του 1995, κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια στα 83 κιλά, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα τρία παγκόσμια ρεκόρ, στο αρασέ, το ζετέ και το σύνολο,ενώ το 1998 στη Φινλανδία κατετάγη δεύτερος με επίδοση 377,5 κιλά στο σύνολο. Στους Ολυμπιακούς αγώνες της Ατλάντα και της Αθήνας ήταν ο σημαιοφόρος της ελληνικής ολυμπιακής αποστολής. Για τις διακρίσεις του έχει αναδειχθεί πέντε φορές καλύτερος αθλητής στο ετήσιο δημοψήφισμα των αθλητικών συντακτών Ελλάδας τις χρονιές 1992, 1993, 1995, 1996 και 2000. Το Μάρτιο του 2005, στην Κωνσταντινούπολη, βραβεύτηκε από την Παγκόσμια Ομοσπονδία Αρσης βαρών ως ο καλύτερος αθλητής του αιώνα. Τον Μάιο του 2012 μαζί με τον Κινέζο Ολυμπιονίκη της γυμναστικής Λι Νιγκ άναψαν τον βωμό στο Παναθηναϊκό στάδιο κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης της ολυμπιακής φλόγας στη διοργανώτρια πόλη του Λονδίνου. Για την προσφορά του στον ελληνικό αθλητισμό έχει τιμηθεί με το Χρυσό Σταυρό του Τάγματος της Τιμής της Ελληνικής Δημοκρατίας. Έχει μείνει αξέχαστη η παρότρυνση του προπονητή του, Χρήστου Ιακώβου, κατά τη διάρκεια του αγώνα: “Κάτσε κάτω από τη μπάρα!”

 Ο Πύρρος Δήμας θυμάται

  “Κάτσε κάτω από τη μπάρα”

28 Σεπτεμβρίου 2000. Κώστας Κεντέρης: Πιο γρήγορος και από τον άνεμο

Ο Κώστας Κεντέρης αναδείχθηκε Ολυμπιονίκης στο Σίδνεϊ στις 28 Σεπτεμβρίου 2000 στα 200 μέτρα, παγκόσμιος πρωταθλητής το 2001 στο Εντμόντον του Καναδά και πρωταθλητής Ευρώπης το 2002 στο Μόναχο. Ο Κώστας Κεντέρης ήταν μία από τις μεγάλες ελπίδες της Ελλάδας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, καθώς και πιθανότατα ο τελευταίος λαμπαδηδρόμος που θα έπαιρνε μέρος στην τελετή έναρξης, ανάβοντας τη φλόγα. Ωστόσο, μία μέρα πριν την τελετή, ο Κεντέρης και η συναθλήτριά του Κατερίνα Θάνου δεν παρέστησαν σε έκτακτο έλεγχο ντόπινγκ. Οι ίδιοι υποστήριξαν ότι ενεπλάκησαν σε τροχαίο ατύχημα με μηχανή κατά την προσπάθειά τους να σπεύσουν στο Ολυμπιακό Χωριό, ώστε να υποβληθούν στο τεστ. Σύμφωνα με τον Κώστα Κεντέρη, ενημερώθηκε για την κλήση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) για τον έλεγχο 60 λεπτά πριν τη λήξη της προθεσμίας. Αργότερα, η έρευνα έδειξε ότι το ατύχημα ήταν προσχεδιασμένο και εικονικό, ενώ η εισαγωγή και παραμονή τους στο νοσοκομείο ΚΑΤ έγινε μετά από «τηλεφωνική εντολή». Στον απόηχο των γεγονότων, ο Κεντέρης και η Θάνου ανακοίνωσαν την απόσυρσή τους από τους Αγώνες στις 18 Αυγούστου, μετά από την απολογία τους στην πειθαρχική επιτροπή της ΔΟΕ. Μια από τις μεγαλύτερες απογοητεύσεις, που βίωσε ποτέ το ελληνικό φίλαθλο κοινό, καθώς κατά την τελετή έναρξης του γεγονότος, που τόσο πολύ ανέμενε, της τέλεσης, δηλαδή, των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, το μούδιασμα ήταν γενικευμένο.

 

Η κούρσα του Σίδνεϊ.

Εντμόντον, Αύγουστος 2001. Ο Κεντέρης παγκόσμιος πρωταθλητής.

4 Ιουλίου 2004. Η Ελλάδα στην κορυφή του Ολύμπου.

Αναμφίβολα, πρόκειται για τη μεγαλύτερη και πλέον απρόσμενη επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού όλων των εποχών. Αλήθεια, ποιος μπορεί να ξεχάσει τις μαγικές στιγμές, από την νίκη κατά της διοργανώτριας χώρας, Πορτογαλίας στον εναρκτήριο αγώνα. Όταν, ένα μήνα αργότερα, στις 4 Ιουλίου 2004, οι δυο ομάδες βρέθηκαν εκ νέου αντιμέτωπες στον τελικό, η Εθνική Ελλάδος Ποδοσφαίρου βρισκόταν έτη φωτός πιο μπροστά από το σημείο εκκίνησης. Έδινε το δικαίωμα σε όλους μας να πιστεύουμε σε αυτό, που λίγες εβδομάδες νωρίτερα φάνταζε άπιαστο όνειρο: την πρώτη θέση και την κατάκτηση του Κυπέλλου. Είχε προκριθεί στην προημιτελική φάση χάρη στο πολύτιμο γκολ του Βρύζα ενάντια στη Ρωσία. Στον προημιτελικό, ήταν η ώρα του ωραιότερου γκολ του πρωταθλήματος από τον συνδυασμό του Ζαγοράκη με τον Χαριστέα. Σε έναν ημιτελικό απαγορευτικό για καρδιοπαθείς απέναντι στην καλύτερη ομάδα του τουρνουά, την Τσεχοσλοβακία, το γκολ-πρόκριση επιτεύχθηκε από τον Δέλλα ένα λεπτό πριν από τη λήξη. Στον τελικό της Λισαβόνας, οι Πορτογάλοι κατέβηκαν αποφασισμένοι να κατακτήσουν το έπαθλο, το οποίο θεωρούσαν πως τους ανήκε δικαιωματικά. Όπως και στους προηγούμενους αγώνες, η Εθνική Ελλάδος ακολούθησε καλά οργανωμένη αμυντική τακτική και κατάφερε το μοιραίο πλήγμα σε μια στιγμή, που τα πράγματα ήταν σχεδόν αδύνατο να ανατραπούν. Βλέποντας τους πανηγυρισμούς που ακολούθησαν μέσα στους δρόμους, θα έλεγε κανείς πως ουδέποτε άλλοτε από την εποχή της πτώσης της χούντας ο ελληνικός λαός ένοιωσε μεγαλύτερη αγαλλίαση.

 

 

Greece – Euro 2004 Champions

Επιμέλεια αφιερώματος: Γιάννης Μουρέλος

Μορφοποίηση-επιμέλεια έκδοσης:  Νικόλαος  Μισολίδης